Article 47 of the Law numbered 5718 on International Private and Procedural Law (the “Law”) regulates the determination of the competent court by a jurisdiction agreement granting the foreign courts jurisdiction. Pursuant to the relevant article, “in cases where the jurisdiction is not determined on the basis of exclusive jurisdiction, the parties can agree that the dispute between them, which has a foreign element and arises from their debt relations, will be settled by a foreign court”.
The expression of “a foreign court” in this article requires the name of the court to be stated. The definitiveness of the court chosen in the jurisdiction agreement is a component that should exist due to the character of the jurisdiction agreements. However, since it is not clear to what extent the parties should specify the competent court in the jurisdiction agreement, many different opinions have emerged in the doctrine and the Court of Cassation decisions on whether it will be sufficient to specify only the foreign state that is authorised by the jurisdiction agreement or not.
One view in the doctrine asserts that the jurisdiction agreements that give a general authority to a foreign state are valid. On the other hand, another view argues that the agreements that give a general authority to a foreign state are invalid on the ground that the determined court does not meet the definitiveness component.
Over the past years, the Court of Cassation had many differing decisions as to whether the jurisdiction agreements that generally authorise a foreign state should be valid or not. Even within the same Civil Chambers, it is seen that opposing decisions are made over a few years. While the 11th Civil Chamber of the Court of Cassation, in its ruling in 2016 (E.2015/7244 – K.2016/1657), accepted a jurisdiction provision that generally authorises a state’s courts as invalid since it does not have the component of definitiveness; in its another ruling in 2017 (E.2016/8066 – K.2017/2720), the mentioned Court of Cassation has decided that a jurisdiction provision that generally authorises the courts of the same state is valid. It should also be noted that the Court of Cassation General Assembly did not come to a consensus on this issue yet.
Consequently, the uncertainty regarding the determination of the competent court by the jurisdiction agreement entitling a foreign court jurisdiction remains to be solved. In this scope the decision of the Court of Cassation General Assembly unifying jurisprudence would eliminate the existing contradiction in the judicial decisions.
Please do not hesitate to contact us at info@heuvels-uras.com for any questions.
5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’unun (“Kanun”) 47. maddesi ile yabancı devlet mahkemesini yetkili kılan yetki anlaşmasında yetkili mahkemenin belirtilmesi hususu düzenlenmiştir. İlgili madde uyarınca, “yer itibariyle yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hâllerde, taraflar, aralarındaki yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkilerinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devletin mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşabilirler”.
Bu maddede yer alan “yabancı bir devlet mahkemesi” ifadesi, seçilen mahkemenin belirtilmesini gerektirmektedir. Yetki anlaşmasında seçilen mahkemenin belirliliği, yetki anlaşmalarının niteliği itibariyle var olması gereken bir unsurdur. Ancak tarafların yetki anlaşmasında, yetkili mahkemeyi hangi ölçüde belirtmesi gerektiği hususunun açık olmaması sebebiyle yetki anlaşmasında yalnızca yetkili kılınan yabancı devletin belirtilmesinin yeterli olup olmayacağına dair öğretide ve Yargıtay kararlarında pek çok görüş ayrılıkları ortaya çıkmıştır.
Öğretide bir görüş, yabancı bir devleti genel olarak yetkili kılacak şekilde yapılan yetki anlaşmalarının geçerli olduğunu ileri sürmektedir. Buna karşın bir başka görüş ise, yabancı bir devleti genel olarak yetkili kılan yetki anlaşmalarının, seçilen mahkemenin belirlilik unsurunu karşılamadığı gerekçesiyle, geçersiz olduğunu savunmaktadır.
Yargıtay’ın geçmiş yıllardan beri, yabancı bir devleti genel olarak yetkili kılan yetki anlaşmalarının geçerli olup olmayacağına dair birçok farklı yönde kararı mevcuttur. Öyle ki, aynı hukuk dairesi içerisinde dahi birkaç yıl ara ile farklı kararlar verildiği görülmektedir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 2016 yılında verdiği bir kararda (E.2015/7244 – K.2016/1657) bir devlet mahkemelerinin genel olarak yetkili kılındığı bir yetki şartını belirli olma unsurunu taşımadığı için geçersiz olarak kabul ederken, 2017 yılında verdiği bir kararda (E.2016/8066 – K.2017/2720) ise aynı devlet mahkemelerini genel olarak yetkili kılan bir yetki şartının geçerli olduğu yönünde karar vermiştir. Yargıtay Genel Kurulu da henüz bu konuda bir görüş birliğine varmamıştır.
Dolayısıyla, Kanunun 47. maddesinde düzenlenen yabancı devlet mahkemesini yetkili kılan yetki anlaşmasında yetkili mahkemenin ne şekilde belirtilmesi gerektiği halen açıklık getirilmesi gerekli bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kapsamda Yargıtay Genel Kurulunun alacağı bir içtihadı birleştirme kararı bu konudaki belirsizliği giderecektir.
Konu ile ilgili herhangi bir sorunuz olduğu takdirde lütfen bizimle info@heuvels-uras.com e-mail adresinden iletişime geçiniz.
